Składniki czynne występujące w roślinach konopi

Składniki czynne występujące w roślinach konopi 

Konopie siewne (Cannabis stavia L.) charakteryzują się złożonym składem chemicznym, w tym terpenami, flawonoidami, węglowodanami, kwasami tłuszczowymi i ch pochodnymi, fitosterolami, związkami fenylowymi oraz najbardziej specyficznymi związkami dla tej rośliny czyli kannabinoidami. 

Zawartość kannabinoidów w konopiach, ale też i innych składników oddziałujących na organizm człowieka, zależy przede wszystkim od odmiany, chemotypu, wieku i części rośliny oraz techniki uprawy i warunków środowiskowych. 

Fitokannabinoidy 

W roślinach konopi zidentyfikowano ponad 550 różnych związków chemicznych, z czego ponad 100 stanowią fitokannabinoidy. 

Fitokannabinoidy syntezowane są przede we włoskach wydzielniczych czyli trichomach żeńskich kwiatów. Największą zwartość tych związków oznacza się w niecałkowicie rozwiniętych i niezapłodnionych kwiatach. 

W konopiach typu narkotycznego najliczniejszymi fitokannabinoidami są kwas tetrahydrokannabinoidowy (THCA) i jego dekarboksylowa pochodna tetrahydrokannabinol  (THC). 

Konopie typu włóknistego zawierają głównie kwasy kannabinoidowe kwas kannabinoidowy (CBDA), kwas kannabigerolowy (CBGA), a następnie ich pochodne dekarboksylowane, a mianowicie kannabidiol (CBD), kannabigerol (CBG).
Inne mniej znane kanabinoidy obejmują np. Kannabinol(CBN) i kannabichromem (CBC). 

Delta-9-tetrahydrokannabinol (THC)

Istnieje kilka izomerów THC różniących się położeniem wiązania podwójnego. 9THC i 8THC występują w naturze. 

W zależności o chemotypu zawartość THC w roślinach waha się od mniej niż 0,2% (konopie włókniste) aż do  30% w kwiatach żeńskich osobników uprawiających w specjalistycznych hodowlach. W innych częściach rośliny np. liściach stwierdzono małą zawartość tego kannabinoidu lub jego brak. THC traktowany jest jak roślinny analog endokannabinoidu - anandamidu.
THC to częściowy agonista receptorów kannabinoidowych CB1 i CB2. 

(więcej o receptorach CB1 i CB2 najdziesz na naszym blogu)

THC jest głównych składnikiem konopi odpowiadającym za działania psychoaktywne. 

Do tej pory w baniach przedkliniczych i klinicznych udowodniono następujące działania THC9 :

• narkotyczne o umiarkowanych właściwościach halucynogennych,
• przeciwbólowe, 
• psychostymulujące (poprawa nastroju, zrelaksowanie, wyostrzenie zmysłów) 
• neuroprotekcyjne,
• przeciwwymiotne,
• antyspastyczne (w tym w stwardnieniu rozsianym), 
• spazmolityczne (w tym rozszerzające oskrzela),
• przeciwzapalne (20 krotnie większe działania niż aspiryna oraz 2-krotnie silniejsze niż hydrokortyzon),
• przeciwświądowe 

THC jest związkiem wysoce lipofilnym, dlatego z łatwością gromadzi się w tkance tłuszczowej i narządach bogatych w lipidy np. w mózgu, płucach, wątrobie i śledzionie.
Podstawowe niepożądane działania podczas stosowania THC jako leku to: suchość w jamie ustnej, zmęczenie, senność, zawroty głowy, dezorientacja, zaburzenia koncentracji i pamięci, tachykardia i wzmożony apetyt. 

Kannabidiol (CBD)

CBD jest głównym kannabinoidem występującym w konopiach włóknistych. 

W konopiach typu włóknistego kannabidiol (CBD), a nie THC jest najważniejszą substancją aktywna, której przypisuje się wielokierunkowy zakres dzilania farmakologicznego.

CBD został po raz pierwszy wyizolowany z konopi w 1940 r. Jako drugi z kolei kannabinoid. Wówczas nie interesowało się jeszcze właściwościami biologicznymi CBD. Dziś już wiadomo, że CBD nie wykazuje działania psychoaktywnego charakterystycznego dla THC. 

Na podstawie obiecujących wyników badań klinicznych i przed klinicznych wiąże się duże nadzieje z możliwością zastosowania CBD w leczeniu wielu chorób 

Działanie udowodnione w badaniach klinicznych: 

• przeciwdrgawkowe (zwłaszcza w lekoopornej padaczce), 
• antyspastyczne (zwłaszcza w stwardnieniu rozsianym), 
• przeciwzapalne,
• przeciwbólowe,
  
  Działania CBD udowodnione w badaniach in vitro i in vivo z udziałem zwierząt doświadczalnych, a także jako efekty obserwowane u pacjentów: 
  
  
• przeciwwymiotne,  
• przeciwnowotworowe, 
• przeciwdepresyjne,
• przeciwlękowe,
• przeciwzapalne,
• stymulujące apetyt
• regulujące procesy snu i czuwania
• neuroprotekcyjne
• antybiotyczne
• przeciwutleniające
• zmniejszające ciśnienie krwi wewnątrzgałkowe

Inne ważne fitokannabinoidy 

Kwas kannabinoidowy (CBDA) 

Obok CBD jest głównym składnikiem włosków gruczołowych konopi (do 15%). W świeżym materiale roślinny, 95% CBD wystepuje w postaci właśnie tego kwasu.
CBDA hamuje aktywność enzymu COX-2, co tłumaczy jego działania przeciwzapalne. Na podstawie badań in vitro stwierdzono oddziaływanie CBDA z receptorami waniloidowymi, co może wskazywać na jego działanie przeciwbólowe.

Kannabinol (CBN) 

CBN Praktycznie nie występuje w świeżej marhuanie. Powstaje jako metabolit utleniania  THC, a jego zawartość zwiększa się wraz z czasem przechowywania konopi. CBN jest słabym agonistą receptorów kannabinoidowych Cb1 i CB2, dlatego wykazuje niewielkie właściwości psychoaktywne. 

Przy czym jego powinowactwo do receptora CB1 jest lepiej zbadane niż do receptora CB2

Badania in vitro wykazały jego działania nasilające kościotworzenie oraz właściwości przeciwnowotworowe w raku piersi. 

Kannabigerol (CBG) 

CBG to kannabinoid pozbawiony właściwości psychoaktywnych, gdyż w odróżnieniu od THC nie posiada powinowactwa do receptorów kannabinowidowych CB1 i CB2

Wpływa jednak na układ endokannabinodowy poprzez hamowanie działania ananndamidu. CBG blokuje receptor serotoniny 5-HT1A co może mieć wpływ hamujący  na właściwości przeciwwymiotne CBD. 

Ten kannabinoid ponadto charakteryzuje się  działaniem przeciwbólowym przeciwnowotworowym i przeciwbakteryjnym w warunkach in vitro.